Με το άρθρο αυτό, επιδιώκουμε να ευαισθητοποιήσουμε τους αρμόδιους φορείς για τη σημασία της ποιότητας του νερού στις πισίνες και τη συντήρηση των εγκαταστάσεων. Η ανάγκη για σωστή συντήρηση είναι επιτακτική για την προστασία όλων των χρηστών της πισίνας και ευελπιστούμε ότι η δράση των αρμοδίων θα συνεισφέρει στη δημιουργία ενός ασφαλέστερου και πιο υγιεινού περιβάλλοντος κολύμβησης.
Οι κολυμβητές αγωνίζονται σκληρά, ίσως και πιο σκληρά από άλλους αθλητές και δεν συνηθίζουν να παραπονιούνται για τις συνθήκες που επικρατούν σε μια πισίνα γιατί οι περισσότεροι το εκλαμβάνουν σαν αδυναμία. Οι συνθήκες όμως που επικρατούν σε ένα κολυμβητήριο θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν καλύτερες γίνεται όχι μόνο για την υγεία των αθλητών αλλά και όσων εργάζονται σε αυτό. Να μην ξεχνάμε τους προπονητές, τους γονείς, τους ναυαγοσώστες και άλλο προσωπικό. Ένα από τα πιο συνηθισμένα και σοβαρά προβλήματα που ταλαιπωρούν την υγεία όλων όσων βρίσκονται καθημερινά σε ένα κολυμβητήριο και ιδιαίτερα σε ένα κλειστό κολυμβητήριο είναι τα προβλήματα στο αναπνευστικό.
Πόσο συχνό είναι το φαινόμενο μετά από μια προπόνηση ένας αθλητής να έχει βήχα;
Αρκετά συχνό και το πιο απλό από αυτά που μπορεί να αντιμετωπίσει. Αυτός ο βήχας οφείλεται σε κάποιες πτητικές ουσίες, τις χλωραμίνες, που εισπνέει ο αθλητής αλλά και όσοι βρίσκονται γύρω από την πισίνα. Οι χλωραμίνες είναι ενώσεις που έχουν σχηματιστεί από την αμμωνία που βρίσκεται στα ούρα και στον ιδρώτα των κολυμβητών σε επαφή με το χλώριο που χρησιμοποιούμε στην πισίνα σαν απολυμαντικό. Οι ενώσεις αυτές έχουν χαρακτηριστική μυρωδιά χλωρίου και μπορεί πολλοί να την συγχέουν με την υψηλή συγκέντρωση χλωρίου στο νερό. Οι χλωραμίνες χωρίζονται σε τρεις υποκατηγορίες, τις μονοχλωραμίνες, τις διχλωραμίνες και τις τριχλωραμίνες. Από αυτές, οι τριχλωραμίνες -με το φαινόμενο της εξάτμισης- βρίσκονται στο επίπεδο πάνω από το νερό της πισίνας, ακριβώς στο σημείο εισπνοής των κολυμβητών.
Τι είναι ο βήχας που προκαλείται από τις χλωραμίνες;
Ο καλύτερος τρόπος για να περιγράψουμε τι προκαλεί η εισπνοή των χλωραμινών είναι η αίσθηση καψίματος στο λαιμό που οδηγεί σε έναν ξερό βήχα. Ο λαιμός έχει την αίσθηση ξηρότητας, ερεθισμού και φαγούρας και τα πνευμόνια μια αίσθηση καψίματος. Σκεφτείτε πόσο δύσκολο είναι αυτό για έναν αθλητή που περνάει ατελείωτες ώρες μέσα σε μια πισίνα και θα πρέπει να έχει και την καλύτερη απόδοση που μπορεί. Αυτή η αίσθηση γίνεται ακόμα πιο έντονη και ανυπόφορη όταν στην πισίνα πραγματοποιούνται αγώνες και είναι γεμάτη από αθλητές. Η κατάσταση αυτή, ιατρικά ονομάζεται τραχειοβροχίτιδα και εκτός από την συνεχή εισπνοή χλωραμινών μπορεί να προκληθεί από κάποια βακτηριακή λοίμωξη ή από άλλες ερεθιστικές ουσίες όπως ο καπνός του τσιγάρου. Ο βήχας και η τραχειοβροχιτιδα είναι βραχυπρόθεσμα συμπτώματα. Ας δούμε όμως τις μακροπρόθεσμες συνέπειες.
Πολλές περιπτώσεις αθλητών παγκοσμίως έχουν καταγραφεί με αναφορές άσθματος, βρογχίτιδας και άλλης αναπνευστικής δυσχέρειας. Μία από αυτές τις περιπτώσεις είναι η πάθηση με την ονομασία “πνεύμονας του ναυαγοσώστη”, η οποία χαρακτηρίζεται από ουλές στον πνευμονικό ιστό. Η ιατρική ονομασία είναι ενδημική κοκκιωματώδης πνευμονίτιδα.
Πόσο μπορεί να διαρκέσει ένας τέτοιος βήχας;
Ο κάθε οργανισμός είναι διαφορετικός και έχει διαφορετική ανθεκτικότητα. Κάποιοι κολυμβητές παραμένουν ανεπηρέαστοι από την κακή ποιότητα αέρα ενώ άλλοι μπορεί να έχουν χρόνια προβλήματα αναπνευστικά και αυτός ο βήχας να διαρκεί μέρες και νύχτες. Παρόλα αυτά η χρόνια έκθεση σε χλωραμίνες προκαλεί σοβαρά αναπνευστικά προβλήματα όπως αναφέραμε και προηγουμένως αλλά και πολλά άλλα προβλήματα είτε πιο ελαφριά όπως ερεθισμούς σε μάτια και δέρμα είτε πιο σοβαρά όπως ήδη έχουμε αναφερθεί.
Στην περίπτωση που ένας αθλητής ή ένας άνθρωπος που βρίσκεται τακτικά σε περιβάλλον πισίνας αρχίσει να έχει συμπτώματα βήχα κατα την παρουσία του στο κολυμβητήριο, προτείνεται η αναφορά των συμπτωμάτων στον γιατρό του.
Οι κολυμβητές βήχουν λόγω των αερομεταφερόμενων και πτητικών χλωραμινών. Υπάρχει πληθώρα ερευνών που δείχνουν ότι η εισπνοή αυτών των ατμοσφαιρικών ρύπων είναι ανθυγιεινή. Αυτό που θα πρέπει λοιπόν να κάνουμε όσοι ασχολούμαστε με αυτό το αντικείμενο και αφού γνωρίζουμε από που προέρχονται πολλά από τα προβλήματα υγείας των κολυμβητών είναι να ενημερωνόμαστε και να ενημερώνουμε κατάλληλα.
Μεγάλο μερίδιο του προβλήματος αναλογεί σε όσους ουρούν στην πισίνα και πολλές φορές δεν κάνουν ντουζ πριν εισέλθουν στο νερό. Μειώνοντας αυτές τις κακές συνήθειες θα έχουμε άμεσα καλύτερη ποιότητα νερού και αέρα. Τέλος, μεγάλο μερίδιο ευθύνης έχουν και οι υπεύθυνοι των εγκαταστάσεων, οι οποίοι θα μπορούσαν να εξοπλίσουν το κολυμβητήριο με ένα καλύτερο σύστημα εξαερισμού αν πρόκειται για εσωτερική πισίνα και ένα δευτερεύον σύστημα απολύμανσης όπως η τεχνολογία UV ή Όζοντος που καταστρέφουν μεγάλο ποσοστό χλωραμινών, μικροοργανισμών και βακτηρίων.
